Trong lịch sử phát triển, Hải quân Mỹ chế tạo một số tàu đặc biệt nhằm kiểm tra khả năng thực nghiệm hoặc sử dụng một lần.
Tàu chở lạc đà
Năm 1855, Quốc hội Mỹ thông qua kế hoạch do Bộ trưởng Chiến tranh Jefferson Davis đề xuất, nhằm nhập khẩu lạc đà để chở hàng cho quân đội Mỹ hoạt động ở tây nam nước này, theo trang USNI News.
Lạc đà cũng được sử dụng như lực lượng “kỵ binh”. Do đó, tàu hậu cần USS Supply được điều chỉnh lại với cửa hầm chứa hàng, cần trục. Sau đó, một “chiếc xe lạc đà” đặc biệt ra đời để giải quyết mục đích duy nhất là cho lạc đà lên và chở đi.
Lạc đà được đưa lên tàu. Ảnh: USNI News |
Khi đàn lạc đà đầu tiên được gom lại ở Bắc Phi, tàu USS Supply đã phải sửa đổi thêm nhằm hạ thấp những cái bướu cao của lạc đà bằng cách cắt bỏ một phần của tầng chính. Sau đó, lạc đà được chuyển tới Texas, nhưng kế hoạch trên đã không bao giờ được thực hiện trọn vẹn do cuộc nội chiến tại Mỹ bùng phát.
Hầu hết lạc đà đã được bán cho các vườn thú và rạp xiếc. Một số ít được trở lại cuộc sống hoang dã.
Tàu trang bị súng khí nén
Được đưa vào hoạt động năm 1890, USS Vesuvius là tàu đầu tiên và duy nhất của Mỹ sở hữu súng sử dụng khí nén để đẩy đầu đạn nổ.
Ba khẩu súng của Vesuvius có thể bắn đạn nổ có sức công phá 250 kg nhằm vào các mục tiêu trong phạm vi bán kính 1,6 km và đã được sử dụng trong chiến tranh Tây Ban Nha – Mỹ năm 1898.
Do sử dụng khí nén để đẩy đầu đạn, tiếng nổ phát ra khi bắn khá nhỏ. Do đó, một số báo cáo cho rằng loại súng này đã khiến đối phương mất bình tĩnh vì họ không nghe thấy tiếng nổ. Tuy nhiên, nó nhanh chóng bị loại bỏ vì thiếu tính chính xác và nhu cầu bảo dưỡng cao.
Sau đó, Vesuvius được trang bị ống phóng ngư lôi nhưng đã gặp sự cố vì một quả ngư lôi bay vòng lại và đâm vào thân tàu.
Tàu “kem”
Thủy thủ ăn kem. Ảnh: Hải quân Mỹ. |
Với lệnh cấm sử dụng rượu trên tàu vào năm 1914, Hải quân Mỹ đã phải tìm cách bù đắp sự thiếu hụt này và phát hiện các thủy thủ rất thích kem. Nó được ưa chuộng đến nỗi Hải quân Mỹ phải mượn một chiếc tàu đông lạnh của Quân đoàn Vận tải Lục quân vào năm 1945 để phục vụ như một tiệm kem nổi.
Với chi phí một triệu USD, chiếc tàu đã được lai dắt quanh Thái Bình Dương để cung cấp cho các tàu nhỏ hơn. Hải quân Mỹ từng tự hào tuyên bố rằng con tàu có thể sản xuất 10 gallon kem trong vòng 7 phút và có khả năng chứa 2.000 gallon kem.
Tàu gián điệp
Tàu gián điệp USS Echo. Ảnh: Hải quân Mỹ. |
Khi các tàu chiến và tàu sân bay bằng thép khổng lồ của Mỹ đối đầu với Hải quân Đế quốc Nhật Bản, tàu gỗ ghép USS Echo hai cột buồm đã tiến hành nhiệm vụ trinh sát và tiếp tế trên khắp Thái Bình Dương trong giai đoạn 1942 – 1944.
Tàu gỗ Echo được đánh giá cao vì khả năng tránh radar và dễ dàng trà trộn vào các nhóm tàu dân sự để theo dõi sự di chuyển của Hải quân Nhật Bản.
Echo được trả lại cho New Zealand trước khi Chiến tranh Thế giới thứ 2 kết thúc. Đến những năm 1990, nó đã bị bỏ mặc và nguy cơ bị bán để làm củi. Sau đó, chiếc tàu biến thành một quán bar và bảo tàng.
USNS Hughes Glomar Explorer
Dự án Azorian được triển khai nhằm trục vớt tàu ngầm Liên Xô K-129. Ảnh: USNI News
Trên danh nghĩa USNS Hughes Glomar Explorer là tàu nghiên cứu địa chất biển, nhưng thực tế nó được xây dựng để nâng tàu ngầm Liên Xô K-129 chìm ở Thái Bình Dương vào năm 1968, theo USNI News.
Hải quân Mỹ đã xác định thành công vị trí của K-129 nhờ chiến dịch của CIA năm 1974, hay còn gọi là Dự án Azorian. Washington hy vọng có thể phục hồi K-129 để nghiên cứu các thông số kỹ thuật cũng như tên lửa hạt nhân của tàu ngầm.
Trong khi giả vờ tìm kiếm một mỏ khoáng sản, tàu Hughes Glomar Explorer đã dùng cần cẩu khổng lồ đưa tàu ngầm lên mặt biển. Tuy nhiên, kế hoạch này chỉ thành công một phần. Theo quan chức CIA David Sharp có mặt lúc đó, phần lớn hơn của tàu ngầm vỡ ra trong lúc kéo lên mặt nước và rơi thẳng xuống đáy. Phần nhỏ được đưa lên boong của Glomar Explorer vào ngày 8/8/1974, và lực lượng tìm kiếm phát hiện xác của 3 thủy thủ.
Glomar Explorer đã bị bỏ lại tại Vịnh Suisun, California vào tháng 6/1993.
Tàu “tù” của Học viện Hải quân
Tàu USS Reina Mercedes, ngôi nhà của những học viên hải quân vi phạm kỷ luật. Ảnh: USNI News
Không giống sinh viên tại các trường đại học khác, những học viên ngang bướng tại Học viện Hải quân không bao giờ bị quản chế. Thay vào đó, họ bị buộc phải sống trên một con tàu “tù”, có tên USS Reina Mercedes.
Ban đầu USS Reina Mercedes được đưa đến Boston để nhận tân binh. Năm 1912, nó đến Annapolis và phục vụ như doanh trại cho những học viên hải quân vi phạm kỷ luật.
Quá trình này kết thúc vào năm 1940 và con tàu được sử dụng chủ yếu như doanh trại cho nhân viên của Học viện Hải quân Mỹ. Nó được bán vào năm 1957.
NR-1
Tàu ngầm NR-1. Ảnh: USNI News
“Nerwin”(NR-1) có lẽ là tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân nhỏ nhất thế giới. Nó được điều hành bởi 2 sĩ quan, 5 thủy thủ đã được huấn luyện về hạt nhân và 2 nhà nghiên cứu. Tàu ngầm nặng 400 tấn này chỉ ở sâu dưới nước không quá 600 m và có thể thực hiện cả hai nhiệm vụ: nghiên cứu và quân sự.
Sau thất bại của tàu con thoi Challenger vào năm 1986, NR-1 được sử dụng để tìm kiếm, phân loại và phục hồi các bộ phận quan trọng, theo một phiên bản lưu trữ trong tập tài liệu của Hải quân Mỹ.
Chiếc tàu đã ngừng hoạt động vào năm 2008.
Tàu tàng hình của Lockheed Martin
Tàu tàng hình Sea Shadow (IX-529). Ảnh: USNI News
Sea Shadow (IX-529) do tập đoàn Lockheed Martin chế tạo trong những năm 1980 để thử nghiệm liệu công nghệ tàng hình trên máy bay F-117 Nighthawk có thể áp dụng với các tàu ngầm hay không.
Thông cáo báo chí của Hải quân Mỹ năm 2003 nêu rõ: “Trong những năm đầu thập niên 1980, IX-529 được xây dựng bí mật với các bộ phận từ những nhà sản xuất khác nhau và được lắp ráp bên trong tàu Mining Barge Hughes (HMB), thành phố Redwood, California”.
Các góc cạnh sắc nhọn của Sea Shadow giúp nó khó bị radar phát hiện hơn. Con tàu neo đậu tại San Diego, bang California trong nhiều năm sau đó được bán vào năm 2012.
Tàu sân bay nhỏ nhất thế giới USS Baylander
Tàu USS Baylander. Ảnh: USNI News
Với trọng lượng 160 tấn, Baylander (IX-514) được cho là tàu sân bay nhỏ nhất. Với kích thước sàn đáp máy bay chỉ bằng một tàu khu trục nhỏ lớp Oliver Hazard Perry, Baylander phục vụ như tàu sân bay huấn luyện trực thăng cho hải quân, không quân, Thủy quân Lục chiến, Cảnh sát biển và Cảnh sát Quốc gia Mỹ.
Từ khi bắt đầu hoạt động, nó đã hoàn thành 120.000 cuộc đổ bộ cho trực thăng mà không để xảy ra sai sót, với kỷ lục là 346 lượt hạ cánh một ngày, hôm 10/6/1988.
Con tàu từng phục vụ trong cuộc chiến tranh ở Việt Nam và sau đó được chuyển tới Florida để thực hiện nhiệm vụ huấn luyện. Sau khi ngừng hoạt động trong lực lượng hải quân, nó vẫn được các chủ sở hữu dân sự sử dụng.